Indiase filosofie 3
Het boeddhisme van het kleine en het grote voertuig
- Jaar: 2de jaar
- Datum: 16 december 2023
Beschrijving
Als vervolg op de behandeling van het oudste boeddhisme in het eerste jaar wordt nu ingegaan op de latere ontwikkelingen van het boeddhistisch denken in India.
Allereerst worden enkele belangrijke filosofische ontwikkelingen binnen het zogenaamde boeddhisme van Kleine Voertuig besproken: de vraag of de entiteiten van de wereld zich binnen een eindige of oneindige tijd bevinden of, integendeel, de tijd inherent is in de dingen zelf; en de vraag hoe het karmisch resultaat dat in het huidige leven opgebouwd wordt vergolden wordt in een volgend leven. Deze vraagstellingen waren voornamelijk aanwezig binnen de sarvastivada-school.
Hierna wordt de ontwikkeling van het zogenaamde boeddhisme van het Grotere Voertuig geschetst, en wordt bediscussieerd wat de rol van de mahasamghika-school hierin was.
Van hieruit wordt de stap gezet naar het denken van Nagarguna die als een van de grootste denkers van het boeddhisme beschouwd wordt, en die een belangrijke rol speelde in de ontwikkeling van het concept van de ‘leegte’.
Tot slot wordt ook ingegaan op de wijzigingen in de boeddhistische kosmologie die het gevolg waren van de ontwikkeling van het boeddhisme van het Grote Voertuig, en op de bijzondere rol van de bodhisattva in deze ontwikkeling.
Bart Dessein (PhD Universiteit Gent 1994) is professor in het Departement Chinese Taal en Cultuur van de Universiteit Gent. Hij is er voorzitter van de onderzoeksgroep ‘East Asian Culture in Perspective: Identity, Historical Consciousness, Modernity’. Daarnaast is hij ook Honorary Professor aan Liaoning University, Volksrepubliek China en Gastprofessor aan Shanghai University, Volksrepubliek China. Hij is voormalig directeur van de Klasse voor Humane Wetenschappen van de Koninklijke Academie voor Overzeese Wetenschappen en voormalig vice-voorzitter van de ‘European Association for Chinese Philosophy’. Momenteel is hij bestuurslid van het Belgisch Hoger Instituut voor Chinese Studiën, Brussel. Sinds 2016 is hij voorzitter van de ‘European Association for Chinese Studies’.
Bart Dessein heeft voornamelijk gepubliceerd over de vroege boeddhistische filosofie en de invloed van de klassieke Chinese filosofie op actueel China.
Recente publicaties:
– Bart Dessein (2020). “The Heritage of Taixu: Philosophy, Taiwan, and Beyond.” Asian Studies 8.3, pp.251-277.
– Bart Dessein (2019). “Guo Moruo on Marx and Confucius.” Asian Studies. Special Issue:
From Hegel to Mao and Beyond – The Long March of Sinicizing Marxism’, VII/1, pp.129-151.
– Bart Dessein (2019). “Identiteit tussen Moraal en Wet.” Filosofie 29/6, pp.36-41.
– Bart Dessein (2019), “Buddhists, Hellenists, Muslims, and the Origin of Science.” In Encountering Buddhism and Islam in Premodern Central and South Asia. Edited by Ingo Strauch and Blain Auer. (Welten Süd- und Zentralasiens – Worlds of South and Inner Asia – Mondes de l’Asie du Sud et de l’Asie Centrale. Volume 9). Berlin/Boston: De Gruyter, pp.177-202.
– Bart Dessein (2017). “On ‘Dark Learning,’ Uncertain Times, and how Immanuel Kant Revived Confucianism.” Global Intellectual History 1(3), pp.275-291.
