Gegeven of maakbaar? – seminarie 1
€40.00
De (onaan)raak-baarheid van de wereld buiten:
confucianisme en ‘leven in een web’
- Jaar: seminarie
- Datum: 5 oktober 2024
Beschrijving
In Xiangtu Zhongguo (Van de Grond Af), een werk uitgegeven in Shanghai in 1948, typeert Fei Xiaotong (1910–2005), een van de grondleggers van de moderne Chinese sociologie, de Chinese samenleving als gekenmerkt door een ‘differentieel associatiemodel’ (chaxu geju). Hij geeft hiermee aan dat het ‘individuele’ sociale leven in de (traditionele) Chinese samenleving bepaald wordt door een netwerk van relaties. Hij illustreerde dit type relatievorming met de metafoor van de concentrische cirkels die verschijnen wanneer men een steen in het water gooit: de maatschappelijke cirkels die door één individu gecreëerd worden kruisen deze die door een ander individu gemaakt worden op verschillende momenten en in verschillende omstandigheden, en met elk van deze connecties is een aparte gedragscode verbonden. Het aantal intermenselijke connecties is een afgeleide van iemands persoonlijke en familiale reputatie en het in stand houden van deze intermenselijke connecties hangt af van het trouw volgen van deze aparte gedragscodes. Dit houdt in dat er in de (traditionele) Chinese samenleving geen ‘universele’ ethische concepten zijn; elke maatschappelijke relatie is particularistisch.
In dit seminarie wordt, via lezing van fragmenten uit Van de Grond Af ingegaan op de confucianistische oorsprong van dit maatschappelijk model, en op hoe dit model nog steeds een impact heeft op de actuele Chinese samenleving.
Bart Dessein (PhD Universiteit Gent 1994) is gewoon hoogleraar in het Departement Talen en Culturen (afdeling China) van de Universiteit Gent. Hij is er voorzitter van de onderzoeksgroep ‘East Asian Culture in Perspective: Identity, Historical Consciousness, Modernity’. Daarnaast is hij ook Honorary Professor aan Liaoning University, Volksrepubliek China en Gastprofessor aan Shanghai University, Volksrepubliek China. Tevens is hij bestuurslid van het Belgisch Instituut voor Hogere Chinese Studiën. Hij is voormalig vice-voorzitter van de ‘European Association for Chinese Philosophy’, en van 2016 tot 2022 was hij voorzitter van de ‘European Association for Chinese Studies’. Vanaf 1 september 2024 tot 31 augustus 2027 is hij aan de Universiteit Gent ‘Francqui Onderzoekshoogleraar’. Vanaf januari 2025 is hij Directeur van de Koninklijke Academie voor Overzeese Wetenschappen.
Bart Dessein heeft voornamelijk gepubliceerd over de vroege boeddhistische filosofie en de invloed van de klassieke Chinese filosofie op actueel China.
Recente publicaties:
– Bart Dessein (2023). “Kātyāyanīputra and the Large Commentary (Mahāvibhāṣā). The Development of Abhidharma Literature and of a Sarvāstivāda Self-identity”, in The Routledge Handbook of Indian Buddhist Philosophy. Edited by William Edelglass, Pierre-Julien Harter and Sara McClintock. London and New York: Routledge, pp.172-187.
– Bart Dessein (2022). “Stairs of Stones and Clouds: Dragons, Immortals, and Monks on Mount Lu”, in Thomas Jülch (ed.), Buddhism and Daoism on the Holy Mountains of China, 21-68. Mélanges chinois et bouddhique. Leuven: Peeters.
– Bart Dessein (2022). “Heelheid en Veelheid”, in Marlies de Munck, Herbert De Vriese, Jasper van de Vijver & Geert Van Eekert (ds.), Filosofie als Roeping. Kalmthout: Pelckmans, pp.221-228.
– Bart Dessein (2022). “Temps absolu, temps relatif, et ‘bouddhisme humaniste’, in Mahinda Deegalle (ed.), Dharmayātrā. A Felicitation Volume in Honour of Venerable Tampalawela Dhammaratana. Paris: Nuvis, pp.151-161
– Bart Dessein (2022). “The Chinese translation of Indian Buddhist Verses: Dharmatrāta’s Saṃyuktābhidharmahṛdaya, Za apitan xin lun”, in Jin Siyan and Nicolas de Ribas (eds.), Transferts culturels: Concept et Art. Paris: You Feng, pp.13-22.
