Gegeven of maakbaar? 8
€30.00 – €40.00
ming 命: Omgaan met het lot in China –
Het Omarmen van het Lot bij Ibn Taymiyya
- Docent(en): Arjan Post, Mieke Matthyssen
- Jaar: themajaar
- Datum: 26 april 2025
Description
VM: “Omgaan met het lot in China: ming 命 als levensbepalende kracht en als kneedbaar levenslot” (Mieke Matthyssen)
Het concept ming命, vaak vertaald als “lot”, “bevel”, “opdracht”, en “leven”, speelt een belangrijke rol in zowel de Chinese intellectuele geschiedenis, en in het dagelijkse leven. Ming was vooral een belangrijk thema binnen de debatten van de Drie Scholen (Confucianisme, Taoïsme, Boeddhisme), met name in het Confucianisme en later het Neo-confucianisme. In het volksgeloof kent ming diverse interpretaties en gerelateerde praktijken, zoals geomantiek (fengshui 风水), waarzeggerij (suanming 算命), gezichts- en handlezen (mianxiang 面相; shouxiang 首相), en het vereren van allerlei goden en geesten.
Dit idee van ming verschilt sterk van het Westerse fatalisme en de notie van voorbestemming, die vaak religieus gekleurd zijn. De dynamiek van het Chinese ming kan worden gezien als zowel een moeilijk te kennen, niet te veranderen levensbepalende kracht, en als een soort kneedbaar, procesmatig lot. Omgaan met ming betekent enerzijds accepteren dat sommige levensgebeurtenissen onvermijdelijk zijn en buiten je controle liggen. Anderzijds bestaat er een sterk geloof in de mogelijkheid om je lot te beïnvloeden door zelfontwikkeling en andere praktijken die je lot kunnen vormgeven.
In deze lezing verkennen we de op het eerste zicht soms tegenstrijdige betekenissen van ming in het Chinese denken, en hieruit voorvloeiend, de paradoxale rol van ming in het dagelijks leven nu, met name voor het psychologisch welzijn. Als uitgangspunt voor onze verkenning nemen we alom bekende spreekwoorden en zegswijzen die het karakter ming bevatten, verzameld uit interviews en literaire en filosofische bronnen. Door deze spreuken te analyseren, proberen we te begrijpen waar ming precies voor staat, hoe dit verschilt van Westerse opvattingen over het lot, en hoe mensen in China vandaag de dag omgaan met hun ming-lot.
NM: Het Omarmen van het Lot: Ibn Taymiyya’s Ethiek van Spirituele Perfectie (Arjan Post)
De Soennitische Theoloog Ibn Taymiyya (gest. 1328) wordt nog altijd vaak genoemd als één van de belangrijkste voorvaderen van het hedendaagse fundamentalisme in de Islamitische wereld. Zijn omstreden reputatie heeft alles te maken met de polemiek die zijn geschreven werken karakteriseert, en welke van grote invloed is geweest op verschillende moderne islamitische groeperingen in de afgelopen paar eeuwen.
Zo schreef hij weerleggingen gericht tegen rationele theologie (kalam), theosofisch Soefisme, filosofie, andere islamitische stromingen, en het Christendom. Deze polemische kant overschaduwt echter dikwijls de invloed op zijn eigen ideeën van exact die zaken die hij trachtte te weerleggen. Zo vinden we bijvoorbeeld een diepgewortelde invloed van de Islamitische mystiek, het Soefisme, op zijn ethisch denken. In deze lezing zullen we hier dieper op in gaan.
We beginnen door eerst te definiëren binnen welk kader we de ethiek moeten begrijpen als we Ibn Taymiyya bestuderen.
Vervolgens zullen we ons richten op een aantal mystieke concepten die van cruciaal belang zijn binnen zijn begrip van spirituele perfectie. We zullen zien dat, naast het volgen van de islamitische wetgeving, hierin een centrale rol is weggelegd voor het omarmen van het lot. Spirituele perfectie wordt in die zin bereikt, vanuit het oogpunt van Ibn Taymiyya, door in overeenstemming te komen met de ethiek van God zoals deze zowel wetmatig als ontologisch manifesteert. In alles dat God heeft voorbestemd zit volgens hem namelijk een diepere wijsheid, die als doel heeft om de meest perfect mogelijke wereld te scheppen. Een volledige acceptatie van het lot stelt een mens dus in staat om in te zien dat ook een situatie die de mens benadeelt in realiteit een groter goed dient in Gods wijsheid.
Deze ideeën heeft Ibn Taymiyya vanzelfsprekend niet uit de lucht gegrepen, en zijn het product van zijn creatieve visie op de Islamitische geleerde en mystieke traditie die hem voorging.
Co Authors :
Dr. Arjan Post is hoofddocent Arabistiek en Islamkunde aan de KU Leuven. Hij heeft Midden Oosten Studie gestudeerd in Leiden (2011) en zijn PhD afgerond aan Utrecht Universiteit (2017). Zijn eerste monografie, over het leven en de leer van de Hanbali Soefi al-Wāsiṭī (gest. 1311) werd gepubliceerd bij Brill in 2020 in de serie Studies on Sufism. Zijn onderzoek richt zich momenteel op het Soefisme, de kalam-theologie, en de intellectuele geschiedenis van de Hanbali school.
Hij heeft verschillende artikels gepubliceerd over het Soefisme in de kringen van Ibn Taymiyya, alsook een Arabische editie en vertaling van een uniek boek van de Marokkaanse Soefi Ibn ʿAjība (gest. 1809).
